文 / 錄音:陳俐雯 (Tân Lī-bûn)
人那行歲數那濟,人生chit-chōa路到底是家人重要á是朋友重要,答案是在人。只是隨著全球高齡化人口不斷增加,有lú來lú濟ê研究顯示老歲人若有好ê人際關係,有朋友ê陪伴,koh較會當預測一个老人ê健康kap快樂。
保持少年ê生活方式是啥?愛有老伴。Chia我beh講ê m̄-sī一般人認為ê翁某。因為有時翁某無一定是你上好ê「老伴」。有研究顯示老歲人ê健康、快樂kah家人、朋友有真大ê關聯。這ê研究hō͘人想bē到ê是,人tī年紀那來那濟ê時,「友誼」ê重要性竟然贏過「家人」。這指出人愈有歲,有好朋友、好ê社交支持ê人hām家人鬥陣mā會較和諧,這款人對內對外lóng有較正向圓滿ê結果。
所擺朋友m̄是濟就好。這款伴鬥陣ê時練仙兼激骨bē kē-kô包穩自在,這種朋友會當hoah行就行做伙𨑨迌,會使tī你chhia-iāⁿ行運ê時真心拍噗仔kā你恭喜,mā會tī你無細膩跋倒ê時kā你插- -起來。
人本質是一種社會性動物,só͘-pái mā會hām別人互動甚至盤撋,tī群體生活咱人若無朋友上散。朋友是一種無形ê財富、有形ê力量。上歲了後知影一段好ê緣份是宿世難得ê安排。朋友beh愛行會久長,鬥搭ê價值觀chiâⁿ重要,因為tī人生每一个需要做伴ê時陣你bē感覺孤單,若有代誌你知影有人會徛出來相伨,一路有伴互相幫贊,做伙學習,就算有當時仔會衝突誤會,mā是teh èng心靈幸福ê肥底。
台灣字(白話字)版
Ū “Lāu-Phōaⁿ” Sim-Lêng Khah Pá-Chúi
Lâng ná kiâⁿ hòe-sò͘ ná chē. Jîn-seng chit-chōa lō͘ tàu-té sī ka-jîn tiōng-iàu á-sī pêng-iú tiōng-iàu, tap-àn chāi-lâng. Chí-sī sûi-tio̍h choân-kiû ko-lêng-hòa jîn-kháu put-toān cheng-ka, ū lú-lâi-lú chē ê gián-kiù hián-sī lāu-hòe-lâng nā ū hó ê jîn-chè koan-hē, ū pêng-iú ê pôe-phōaⁿ, koh-khah ē-tàng ī-chhek chi̍t-ê lāu-lâng ê kiān-khong kap khoài-lo̍k.
Pó-chhî siàu-liân ê seng-oa̍h hong-sek sī siáⁿ? Ài ū lāu-phōaⁿ. Chia góa kóng ê m̄-sī it-poaⁿ lâng jīn-ûi ê ang-bó͘. In-ūi ū sî ang-bó͘ bô-it-tēng sī lí siōng hó ê “lāu-phōaⁿ”. Ū gián-kiù hián-sī lāu-hòe-lâng ê kiān-khong, khoài-lo̍k kah ka-jîn, pêng-iú ū chin-tōa ê koan-liân. Chit-ê gián-kiù hō͘-lâng khah siūⁿ-bē-kàu ê sī, lâng tī nî-kí ná lâi ná chē ê sî, “iú-gî” ê tiōng-iàu-sèng kèng-jiân iâⁿ kòe “ka-jîn”. Che chí-chhut lâng lú ū hòe, ū hó-pêng-iú, hó ê siā-kau chi-chhî ê lâng hām ka-jîn tàu-tīn mā ē khah hô-hâi, chit-khóan lâng tùi lāi tùi gōa lóng ū khah chèng-hiòng oân-boán ê kiat-kó.
Só͘-pái pêng-iú m̄-sī chē tō hó. Chit-khóan phōaⁿ tàu-tīn ê sî liān-sian kiam kek-kut bē kē-kô pau-ún chū-chāi, chit-chióng pêng-iú ē-tàng hoah kiâⁿ tō kiâⁿ chò-hóe chhit-thô, ē-sái tī lí chhia-iāⁿ kiâⁿ-ūn ê sî chin-sim phah pho̍k-á kā lí kiong-hí, mā ē tī lí bô sòe-jī poa̍h-tó ê sî kā lí chhah- -khí-lâi.
Lâng pún-chit sī chi̍t-chióng siā-hōe-sèng tōng-bu̍t, só͘-pái mā ē hām pa̍t-lâng hō͘-tōng sīm-chí pôaⁿ-nóa. Tī kûn-thé seng-oa̍h lán-lâng nā bô pêng-iú siōng sàn. Pêng-iú sī chi̍t-chióng bû-hêng ê châi-hù, iú-hêng ê le̍k-liōng. Chiūⁿ hòe liáu-āu chai-iáⁿ chi̍t-tōaⁿ hó ê iân-hūn sī siok-sè lân-tit ê an-pâi. Pêng-iú beh ài kiâⁿ ē kú-tn̂g, tàu-tah ê kè-ta̍t-koan chiâⁿ tiōng-iàu, in-ūi tī jîn-seng múi-chi̍t-ê su-iàu chò-phōaⁿ ê sî-chūn lí bē kám-kak ko͘-toaⁿ. Nā ū tāi-chì lí chai-iáⁿ ū lâng ē khiā chhut-lâi sio-thīn. Chi̍t-lō͘ ū phōaⁿ hō͘-siong pang-chān, chò-hóe ha̍k-si̍p, tō sǹg ū-tang-sî-á ē chhiong-tu̍t gō͘-hōe, mā sī teh èng sim-lêng hēng-hok ê pûi-té.
讀hōo你聽
[embed]https://youtu.be/Bv-OxM8QPfY?si=a1yZiVu3LJb6d84t[/embed]